Moeilijk achteruit
Na veel verzet tegen de hand en de achterhand steeds uitzwaaiend naar rechts, krijg ik mijn Jolieke enkel met veel moeite bewogen tot achteruit gaan, kan jij daar eens naar kijken Dré. Natuurlijk kan ik daar eens naar ‘kijken’ Marieke, maar daarmee zal het niet opgelost zijn. Ik neem aan dat je wenst te weten te komen wat je daaraan kan doen, dus gaan wij die gebrekig werkende versnellingspook eens samen analyseren.
Eerst leren rechtrichten
Tijdens het eerste deel van onze dressuurtraining hebben wij reeds intensief op het rechtrichten van je Jolieke gewerkt en dit in de verschillende gangen. Je Jolieke loopt redelijk nageeflijk, zou wel wat beter mogen afkauwen, maar heeft links duidelijk meer aanleuning dan rechts. Schouderbinnenwaarts links, wijken voor de kuit rechts…, ja, alle oefeningen waarbij wij de linkerteugel nageeflijk maken en de rechter teugel verhoogd dienen in te zetten, zullen de eerste maanden regelmatig op het menu dienen gezet te worden. Eigenlijk hebben wij reeds de ganse tijd gewerkt naar méér aanleuning rechts en minder aanleuning links. Dat is ook het probleempje dat nu tijdens het achteruitgaan op de voorgrond treedt: schuin achteruitgaan dus, met de achterhand te veel naar rechts.
Vroeger was het steeds voorwaarts
Tot hiertoe hebben wij altijd en alles gedaan om ons paard voorwaarts te laten gaan, logisch dus dat dat beest van achterwaarts gaan niets begrijpt. Neen, het is zeker geen onwil, maar gewoon onbegrip.
Aan de hand achteruitgaan
Achteruit gaan heb je normaal gezien al geleerd aan je paard tijden het dagelijks onbereden omgaan. Je paard gaat toch achterwaarts de trailer af en in de poetsplaats heb je meestal ook met dat achterwaarts gaan te maken, toch? Met je linkerhand op de neus (Ja, neus van het paard natuurlijk) en de rechterhand op de schouder (Juist, niet op jouw schouder, maar op de schouder van het paard) kom je zeker al een eind verder. Je Jolieke mag gerust scheef achteruit gaan, dat is voorlopig geen probleem, zolang er maar een achterwaartse trend aanwezig is, dan zijn wij reeds gelukkig. En een tikje van de dressuurzweep op de borst of het voorbeen is ook geen doodzonde hoor. Kom maar eens van je paard Marieke, we gaan eerst je paard eens leren aan de hand achteruit gaan. Zie je wel dat het lukt.
Spring maar terug op je Jolieke, Marieke, ik zal jouw plaats op de grond innemen en wij gaan de achteruitsignaaltjes bij je paard en jezelf wat verder conditioneren.
Gesloten halthouden als uitgangspunt
Een paard kan zich gemakkelijker achteruit bewegen vanuit een onder de massa staande achterbeen. Vanuit een gesloten halt, zo noemen wij dat Marieke, kan je Jolieke zich bijna zonder moeite naar achter laten vallen door de zwaartekracht. Dit gesloten halthouden oefenen wij dus voorafgaandelijk door kort halt te houden vanuit een verzamelde draf naar het stilstaan. Zie je wel, reeds na een paar keer staat je Jolieke met zijn achterbenen veel dichter bij zijn voorbenen en staat daarbij ook nog eens mooi vierkant. (Mag ook rechthoekig zijn, hihi)
Zo, dit waren toch eerst wat voorbereidingen alvorens tot het echte achteruit gaan te beginnen. Natuurlijk is je stilstaande paard ook nageeflijk alvorens wij de achteruit vragen. Neen, je hoeft het achteruitgaan niet aan te vangen met aan de teugels te trekken, maar wel door het creëren van impuls. Jaja, impuls, de bereidheid om over te gaan tot een actie, kan je ook tijdens het stilstaan van je Jolieke vragen.
Geef maar de gewone beenhulpen om voorwaarts te gaan en een fractie van een seconde later, op het moment dat een voorbeen de neiging heeft om de grond te verlaten, werk je met beide teugels gelijktijdig in, weerstand bieden moet ik dat hier noemen. Tijdens de eerste oefeningen zal ik jullie vanop de grond assisteren, juist zoals je daarstraks aan je Jolieke geleerd hebt. Zie je wel dat achteruit gaan is toch geen enkel probleem. Maar vergeet niet zelf te stoppen met achteruit gaan, met één of enkele pasjes mag je reeds tevreden zijn.
Niet eindeloos achterwaarts gaan
In de beginfase zeker niet eindeloos achteruit gaan en je paard niet zelf het initiatief te laten nemen om met die boel te stoppen. Vergeet niet je terugwerkende teugelhulpen (Oei, wat een lelijk woord) in te zetten, maar ook ze ook bij iedere pas te onderbreken. Anders krijg je een op de hand hangend paard met een te diepe halshouding en over de grond slepende hoeven. Weet wel dat bij een verdere verfijning van het achteruitgaan je teugelhulpen nagenoeg overbodig worden en vervangen worden door het licht naar achter kantelen van het bekken. Een gevorderde ruiter zal dit bekkengebruik reeds van bij het aanleren van het achteruit gaan als eerste signaal geven, direct gevolgd door de andere reeds bekende hulpen. Juist Marieke, tijdens het voorwaarts gaan laat je je bekken voorwaarts meegaan en tijdens het achteruitgaan kantelt je bekken achteruit. Zelfs een ezel van een paard kan dat goed begrijpen.
Voorwaartse drang tijdens achteruit gaan
En tijdens het achteruitgaan dien je ook steeds de drang voorwaarts in je paard te houden, Dré? Juist, tijdens het achteruitgaan moet je paard steeds voorwaarts denken en dat ook daadwerkelijk doen op het inzetten van je voorwaartse drijvende hulpen. Dus na een door jou bepaald aantal stappen achteruit gaan rij je steeds voorwaarts in een verzamelde impulsieve stap en deze oefening herhaal je meermaals achter elkaar en dit zonder halt te houden tijdens het omschakelen. Door dit schäukelen, zoals de Duitsers dat noemen, wordt de gehoorzaamheid en doorlaatbaarheid verder vervolmaakt.
Eén stap of een tientallen meters achteruit
Eens je paard enkele passen achterwaarts gaat volgens het boekje zullen wij het aantal passen stapsgewijze (Passend woord hé) opvoeren. Een ganse lengte achteruit gaan is geen boosdoenerij, maar een prachtige oefening voor het verzamelen van je Jolieke, terwijl achterwaarts een ‘S’ rijden de je gevoel voor het recht richten van je paard kan verbeteren.
Leuk dat mijn Jolieke nu achteruit gaat, maar je ziet toch ook wel dat hij daarbij scheef achteruit gaat, Dré! Laat je droompaard nu maar even genieten van het achteruitgaan zelf en na de bevestiging van je hulpen pakken wij de scheef gaan wel aan.
Ook in het achteruit gaan richten wij je paard recht, Marieke, en lijnen wij dus de voorhand en achterhand op elkaar uit.
Voorhand en achterhand uitlijnen
Door het inzetten van de variërende teugelhulpen plaatsen wij de voorhand mooi voor de achterhand of/en lijnen wij de achterhand uit op de voor hand door het inzetten van de gepaste beenhulpen. Het intermitterend inzetten van de teugel langs de holle kant (in dit geval de rechterzijde) zal de voorhand actief naar links voor de achterbenen plaatsen. Door het inzetten van de eenzijdig teugeldruk kan je ook je paard leren om vanaf het halthouden met een bepaald been eerst te beginnen met achteruit te gaan.
Het verhoogd inzetten van de linker teugel is de aanleiding om de linker diagonaal naar achter op de bodem te plaatsen, zodat het rechter achterbeen op dat moment diep onder het zwaartepunt van het paard staat. Dit rechts onderstaande achterbeen is dan ideaal gepositioneerd om de stuwkracht voor het links aanspringen te leveren. Deze gelegenheid om links aan te springen dient zich dus telkens aan wanneer het linker voorbeen tijdens het achteruitstappen de grond raakt.
Je benen hoeven niet achteruit te liggen
Meestal vertelt men dat je je beide benen dient achteruit te leggen om goed te kunnen achteruit gaan. Persoonlijk dank ik dat dit geen noodzakelijkheid is, maar bij het uitlijnen van de achterhand op de voorhand is een tijdelijk achteruit leggen en verhoogde activiteit van het been langs de kant van het uitwijken zeker een goede ondersteuning.
Diagonale beenzetting
Een goed achteruit gaan is dus gekenmerkt door voorwaartse impuls, opgerichtheid, nageeflijkheid, ondergebrachte achterhand en een mooie diagonaal van de op de grond komende benen.
Juist Marieke, je hebt goed begrepen wat ik gezegd heb, de achterwaartse stap heeft dus een diagonaal beweging van de diagonale been paren, juist zoals dit het geval is bij de normale draf. Om deze reden wordt de piaffe dan ook soms ontwikkeld vanuit het achteruitgaan. Van die piaffe mag je nu reeds wat dromen, maar vervolmaak toch eerst maar je achteruitgaan. Komt goed hoor.
Meer hippische interesse?
Doorlaatbare dressuurlessen krijgen