Zonder evenwicht val je pardoes op de grond
Zeg Dré, één van mijn stalgenoten zegt dat mijn Jolieke niet in evenwicht loopt, hoe moet ik dat interpreteren?
Een voorwerp (Een lichaam noemt men dat in de fysica) dat niet in evenwicht is valt omver, om uiteindelijke in een stabiel evenwicht op de grond neer te ploffen en roerloos te blijven liggen. Denk hierbij maar aan een kegel dewelke je op zijn punt probeert in evenwicht te zetten. Voor zover ik zie, blijft jouw Jolieke rechtop staan en valt hij niet als dood neer op de grond. Jouw paard beweegt zich dus in evenwicht voort, een evenwicht dat op ieder moment van de ondersteuningsfase gewijzigd wordt door voortstuwende en ondersteunende krachten, opgewekt door de op de grond geplaatste benen. De voorbenen van je Jolieke leveren ondersteunende krachten en zijn achterbenen produceren zowel voortstuwende als ondersteunende krachten. Ieder paard dat zich beweegt loopt dus in evenwicht, maar ik vermoed dat je stalgenoot wat anders bedoelt.
Achterbenen dragen en stuwen
Dressuur heeft in eerste instantie de bedoeling om de wendbaarheid van het paard te verbeteren (Oorsprong bij de cavalerie gevechten). Dit kan alleen als de krachten voortkomend uit de stuwende achterbenen meer verticaal naar het zwaartepunt van het paard stuwen. Door zijn hoofd op te richten doen wij het paard zijn zwaartepunt iets meer naar de achterbenen toe brengen, maar het zijn vooral de achterbenen die wij naar voor brengen, dus dichter bij het zwaartepunt van het paard. Om te kunnen verzamelen dient een paard dus te kunnen sluiten met de achterhand en dit gebeurt hoofdzakelijk door het kunnen sluiten van het SI-gewricht (Verbinding bekken-ruggengraat).
Door het in elkaar plooien van alle achterhand gewrichten zal het kruis van het verzamelde paard dalen zodat de achterbenen beter verticaal tegen het zwaartepunt stuwen en zo de opwaartse beweging zullen bevorderen. Laat ons voor de eenvoud voorlopig vergeten dat jouw eigen gewicht ook bovenop je Jolieke zit, Marieke. Deze manier van doen noemen wij dan ook ‘verzamelen’ van het paard, ja, wij verzamelen dus de stuwende krachten (achterbenen) dicht bij het zwaartepunt.
Verzameling kost tijd
Moest je stalgenoot vertellen Marieke, dat je Jolieke nog niet verzamelt loopt, dan moet ik hem wel gelijk geven. Jouw paard loopt zeker in evenwicht, maar nog niet in verzameling en dat is gezien zijn beperkte africhtingsgraad ook normaal.
Je Jolieke tot verzameling brengen is een proces van jaren spelen met nageeflijkheid, doorlaatbaarheid en het opbouwen van impuls. Door het spelen met de voormelde factoren worden de spieren van het paard ontwikkeld om uiteindelijk meer gedragenheid, verzameling dus, te kunnen geven.
Eerst rond en diep rijden
De nageeflijkheid en doorlaatbaarheid worden bij het jonge paard gemakkelijkst ontwikkeld vanuit een diepe hoofdinstelling, ‘rond en diep’ zoals men dat pleegt te noemen. Dit is ook een natuurlijke onderdanigheidshouding van het paard, van waaruit wij gemakkelijker het paard kunnen motiveren tot een gedragsverandering. Ook het lekker schuimend kauwen op het bit is een natuurlijk onderdanigheidsgedrag en nemen wij mee in het aanleren van de nageeflijkheid. En ja hoor, het paard neemt tijdens zo een rond-diep houding zeker veel gewicht op de voorhand. Niets mis daarmee, denk ik dan toch, een is paard is daarop door de natuur geselecteerd. Zo gaat dat toch als je de ganse dag lekker gras mag eten met je hoofd in de grond, dan krijg je sterke voorbenen door het hoge gewicht op deze voorbenen.
Achterbenen dichter bij voorbenen
In de diepe houding neemt het paard 77% van zijn gewicht op de voorbenen, bij een verzameld paard is dat maar 65% en bij een goede piaffe is dat nog slechts 51%. Slechts bij de piaffe is het gewicht nagenoeg gelijkmatig verdeeld over de voor en achterbenen en zou je over ‘gleichgewicht’, zoals de Duitsers dat noemen, kunnen spreken. Ja, Marieke dat zijn cijfers die ikzelf berekend heb, als ingenieur word je geacht dat te kunnen. Ook de afstand tussen het steunende diagonale benenpaar (In draf) varieert met een veranderende verzameling. Hoe hoger de verzameling, hoe kleiner de afstand tussen het voor en achterbeen.
Enkel bij piaffe is er ‘gleichgewicht’
Bij mijn Frits zaliger was deze afstand 1.59m bij het rond-diep rijden, bij de verzamelde draf nog 1.32m, om tijdens de piaffe nog maar slechts 0.7m te worden. Bekijk de foto compositie maar eens aandachtig? De cijfers die ik opgeef zijn in het blauw opgegeven. Voor meer detail ga je maar eens naar mijn boek ‘Beteugelde Emoties’ kijken, ik moet toch ook wat publiciteit maken hé.
Jouw Jolieke bevindt zich momenteel tussen de rond-diep en de verzamelde houding, Marieke, en langzamerhand zullen wij verder werken naar meer verzameling, dus meer oprichting van de hals en verder onderbrengen van zijn achterhand.
Maar je mag nu aan je stalgenoot vertellen dat je Jolieke in evenwicht loop en dat wij volop bezig zijn aan het meer verzamelen van je Jolieke. Het komt zeker allemaal goed.
Meer hippische interesse?
Doorlaatbare dressuurlessen krijgen