Zowel dressuur- als springpaarden moeten ‘sluiten’
Regelmatig hoor Ik zeggen dat het zowel voor spring- als dressuurpaarden heel belangrijk is, dat ze zich goed kunnen sluiten. Weet jij Frits wat ze bedoelen met ‘sluiten’?
Jazeker Dré, ik weet daar bijna alles van. Niet van het sluiten in het springen natuurlijk, maar wel van de verzameling in de dressuur, en dat is toch het sluiten dat jij bedoelt, Dré. Ik heb de indruk dat alle oefeningen die je mij de laatste jaren hebt aangeleerd, de verzameling tot doel hebben.
Juist Frits, alle bekende gymnastische oefeningen hebben in de achtergrond steeds de verzameling tot doel. Sluiten, verzamelen, dragen, onderbrengen, etc. het zijn allemaal synoniemen voor het onderbrengen van de achterbenen.
Achterbeen doen opwaarts stuwen
Tijdens het springen van een verticale hindernis is het paard verplicht om tijdens het afzetten de achterbenen ver onder het paardenlichaam (massa) te brengen. Dit gebeurt juist voor de sprong zelf. Met achteruitstekende achterbenen is het wel mogelijk om de 600kg wegende massa voorwaarts te duwen en heel ver te springen. Maar om de massa naar boven te sturen is het dicht onder het zwaartepunt brengen van de achterbenen een noodzakelijkheid.
Ook in de dressuur wensen wij dat het paard zijn achterbenen dicht bij zijn zwaartepunt brengt, dit met de bedoeling het paard voortdurend snel en wendbaar te maken. Hogere wendbaarheid wordt verkregen door de ondersteuningsbasis (Afstand tussen de voor en achterbenen) te verkleinen, waardoor de krachtige achterbenen dichter onder het zwaartepunt kunnen ingrijpen. Een belangrijk rijmeester (Ben zijn naam natuurlijk vergeten) vertelde reeds heel lang geleden, dat verzameling wordt gekenmerkt door de tijd dat het paard in de lucht blijft zonder afsteuning op de grond. Om dat te bekomen zal het wel voor iedereen duidelijk zijn dat het paard zijn lichaam hoog in de lucht dient te projecteren.
Groene energie gebruiken
De kinetische energie (Lichaam in beweging) van het naar beneden vallend gewicht van het paard, wordt tijdens het doorbuigen van alle achterhand gewrichten opgeslagen in deze sterke spieren. Deze energie overdracht gebeurt tijdens de ondersteuningsfase. Deze gratis energie zal terug gebruikt worden tijdens het opveren van het paard. Het woord opveren is hier goed gekozen want het achterbeen van het paard gedraagt zich volledig zoals een stalen veer zich gedraagt wanneer deze wordt ingedrukt en losgelaten. Wij noemen dit de potentiële energie. De veerkracht van de voorhand is veel lager aangezien deze is gemaakt om het gewicht te ondersteunen en niet om het paard voort te stuwen.
Stijf slepend achterbeen vermijden
Paarden met van nature stijve, slepende achterbenen, zullen om voormelde reden dan ook zelden talentvolle spring- of dressuurpaarden kunnen worden. Bij voorkeur zullen wij ons dus een paard aankopen dat de achterbenen hoog van de grond heft en dat reeds licht onderstandig is met de achterbenen. Tijdens het vrij bewegen van het paard is deze soepelheid reeds duidelijk te bemerken. Een beetje bergop gebouwd zijn van het paard zal het zware en langdurige trainingswerk zeker reduceren.
Niet iedereen heeft de mogelijkheid zich het ideale paard aanschaffen, als zo een perfect exemplaar reeds zou bestaan.
Het grote genot van het dressuur rijden zit volgens mij in het verbeteren van het paard en zijn kleine kantjes door veel training weg te werken.
In vroegere posts heb ik mijn bevindingen betreffende het verzamelen van het paard reeds uiteengezet.
De graad van verzameling zelf bepalen
Door de lockdown rond het Corona virus en het plaatsen van een splinternieuwe heup heb ik voldoende tijd gevonden om met mijn visueel-digitale ingesteldheid, een grafische bepaling uit te dokteren van verzameling. Voor zover ik weet is het kwantificeren van verzameling een nieuwigheid.
Gedaan dus met oppervlakkig te vertellen dat je paard te veel of te weinig verzameld is. Vanaf nu kan je de graad van verzameling eenduidig bepalen en dit met slechts één getal. Met het meten van de hoek ‘α’ tussen de groene voorhand lijn en de rode achterhand lijn (Zie foto’s in bijlage) is dat zo gebeurd.
Neen beste lezer, deze graden hebben niets te maken met je lichaamstemperatuur en ook niet met de temperatuur in je badkamer. In de driehoeksmeting is één graad nog altijd 1/90e deel van een rechte hoek. Maak je maar niet ongerust hoor, maar kennis van trigonometrie heb je niet nodig voor het volgen van de hierna gevoerde redenering.
Je paard ook in vrijheid bekijken
Uit de eerste foto Frits, waar je in volle vrijheid mag rond paraderen, blijkt dat je van nature een echte pusher bent met een hoek α =-21° (Minus 21 graden). Met deze achterstandigheid wordt het mij duidelijk, waarom ik een paar jaar nodig heb gehad om je gewoon gesloten te kunnen laten halthouden.
Op de tweede foto ben je te zien Frits, in een mooie diep ondergebrachte piaffe, met een positieve sluitingshoek van plus 11 graden.
Conclusies trekken, meten is weten
Door de hoeken α van beide foto’s op te tellen merken wij op dat je een sluiting van 32° (21°+11°) kan verwezenlijken. Dit sluitingsvermogen maakt het toch mogelijk dat ook jij het zware werk zoals piaffe en passage aan kan. Jaja, Frits, ik zal erbij vermelden dat dit niet vanzelf is gekomen en dat wij hieraan gedurende een periode van 6 jaar en dit bijna dagelijks hebben gewerkt. Naast de klassieke verzamelende oefeningen hebben het vele werk aan de hand en ook statische training, je vermogen om te sluiten sterk verbeterd.
Begin er zelf aan. Neem je pen, liniaal en gradenboog
Zo, beste lezer, met het trekken van een paar lijnen en een gradenboog bij de hand, is de ontwikkeling van de verzameling van je paard ondubbelzinnig te volgen.
Neem snel twee van je beste draf foto’s, die met een tussentijd van een jaar of meer zijn genomen. Trek er een paar lijnen op en meet de hoek α. Door het vergelijken van de beide hoeken bemerk je dadelijk of je goed aan het trainen bent. Of misschien is het beter om naar een onderlegd dressuur instructeur over te schakelen, om je te begeleiden in je zoektocht naar meer verzameling.
Meer hippische interesse?
Doorlaatbare dressuurlessen krijgen