Vanuit de achterhand?
Schijnbaar dienen vliegende galopwissels vanuit de achterhand te komen, maar weet jij Frits wat dat juist te betekenen heeft? Ik hoef dat niet te weten Dré, maar jij schijnbaar wel, leg het dan maar zelf eens uit.
Ook in vrijheid.
De meeste jonge, nog onafgerichte paarden, geven op de weide spontaan de vliegende galopwissel, zoals ze ook alle andere dressuuroefeningen, zonder enige training en in volle vrijheid, perfect kunnen uitvoeren. En als je er toch eentje ziet, die in vrijheid altijd in de contragalop blijft doorgaan, dan weet je dat het niet gemakkelijk zal zijn, om hem later deze vliegende wissel onder de man aan te leren.
Overmatige contragalop.
Spijtig dat het voor vele dressuurruiters enkel een natte droom blijft, om ooit eens een vliegende wissel te kunnen rijden. Springruiters daarentegen zijn zich veel sneller bewust van het belang van een vliegende wissel. Reeds bij hun eerste springparcours, bij het eerste van hand veranderen, worden zij met een ongezellige contragalop in de wending geconfronteerd. Dressuurruiters veranderen in hun eerst jaar niet van hand in galop, en als ze dat al doen, dan is het met het doel de contragalop te oefenen, iets wat voor een springruiter maar weinig toegevoegde waarde heeft. Heel veel contragalop oefenen heeft tot nadeel dat het paard in een later stadium, veel moeilijker tot een vliegende wissel zal komen. De contragalop is dan door het veelvuldig oefenen, een automatisme geworden, en wij weten dat automatismen maar heel moeilijk te veranderen zijn.
Snel mee beginnen.
Het is dus ook belangrijk voor de dressuurruiter, om niet te lang te wachten met het aanleren van de vliegende galopwissel, ook al kan dat tijdens je dressuurproef met contragalop tegen jezelf werken.
En als je paard al eens een spontane galopwissel tijdens je contragalop training geeft, hoef je deze inbreuk zeker niet zwaar vervelend te versterken. Aangezien wij later deze vliegende wissel nog zelf zullen vragen, mogen wij het paard in geen geval bang te maken voor de vliegende wissel.
Verloop van de vliegende wissel.
Er is echter een groot verschil tussen de wissel van de meeste springpaarden en de als goed geachte dressuur wissel. De uitdrukking ‘Vliegende galopwissel’ vertelt het zelf, de wissel gebeurt tijdens het vliegen door de lucht, het zweefmoment wordt dat in de juiste termen genoemd, dus op het moment dat het paard met zijn vier benen in de lucht hangt.
Na het zweefmoment over een hindernis landen springpaarden normaal op hun voorbenen, dat kan ook bijna niet anders. Van dressuurpaarden verwachten wij dat zij eerst met het nieuwe buiten achterbeen de grond raken, natuurlijk volgt de landing van de voorbenen een kort tijdje nadien. Uit mijn trainer opleiding, van ondertussen meerdere tientallen jaren terug, oef zo lang al, herinner ik mij dat hetzelfde achterbeen tweemaal achter elkaar de grond raakt. Voor het aanvangen van de wissel, van de rechter naar de linker galop, steunt het rechter achterbeen als laatste achterbeen op de grond (bipedale ondersteuning). Na de daaropvolgende zweeffase komt datzelfde rechter achterbeen tijdens de wissel terug als eerste op de bodem, om te dienen als unipedale ondersteuning van de nieuw linker galop.
Dat is nogal een ingewikkeld mechanisme hé, Frits. Zelf heb ik het ook wat lastig gehad om dit uit te kunnen schrijven en mijn diersoortgenoten zullen waarschijnlijk hun cursus begrijpend lezen nog eens moeten doornemen om zich door deze tekst te worstelen.
Bij een landing na de sprong is het vanzelfsprekend dat een springpaard op zijn voorbenen land, Ik kan het mij niet anders inbeelden. Boven de hindernis heeft het paard een lang zweefmoment waarbij het veel tijd heeft om van galop te wisselen, en dit is gemakkelijkst bij een verandering van richting in het parcours.
Aanleren met het balkje?
Het aanleren van de vliegende galopwissel gebeurt dikwijls over een balkje, maar met de voorgaande uitleg wordt het je wel duidelijk dat het gevaarlijk is, om deze manier te gebruiken voor het aanleren van de wissel bij een dressuurpaard. Wij wensen hier namelijk geen landing op de voorhand. Voor paarden die enkel met de voorhand wisselen en met de achterhand in de contragalop blijven kan zo’n balkje wel enig soelaas brengen, om de achterhand toch tot wisselen aan te zetten, en dit tijdens het zweefmoment.
Om een langer zweefmoment te creëren, dient de achterhand bij de dressuurwissel diep onder de massa te treden, zodat het paardenlichaam hoger in de lucht kan geprojecteerd worden. Daarom zullen wij de vliegende wissel pas aanleren als het paard reeds de basisbegrippen van verzameling kent. Misschien komt het duidelijker over als ik het wat anders vertel: Bij het geven van de beenhulpen dient het paard de reflex te vertonen, om de achterhand in te trekken.
Gewoon wissels vragen en je ziet wel.
Juist Frits, dat hoef je natuurlijk allemaal niet te weten, trek gewoon bliksemsnel je achterhand in, op het moment dat ik tijdens je unipedale ondersteuning, de signalen geef om in de andere galop aan te springen. De rest volgt allemaal als vanzelf.
En ja, Frits, ik ga deze foto van één van onze eerste wissels toch publiceren, hoor. Natuurlijk is dit niet de perfecte wissel, dat mag ik tijdens het aanleerproces ook nooit verwachten. Deze foto vertelt mij dat je gehele achterhand te hoog van de grond komt en te vroeg in het zweefmoment actief is. Wat was ik toen gelukkig dat jij mij hoog in de lucht projecteerde door een over actieve achterhand. Zo hoog zelfs dat mijn hoofd niet meer in beeld kwam.
Zo, Frits, ondertussen zijn wij een paar jaar verder en je enkelvoudige galopwissel zijn ondertussen, door duizenden herhalingen, een automatisme geworden. Automatismen zijn er om ons het leven gemakkelijk te maken, zodat wij niet blijvend hoeven na te denken, over wat we eigenlijk aan het doen zijn. Wij zijn nu reeds lekker gestart met knoeien aan de wissels om de pas, zo blijven wij steeds maar bezig hé.
Meer hippische interesse?
Doorlaatbare dressuurlessen krijgen