
Het juiste verhaal kennen!
Zal ik je eens vertellen, Dré, waarom ik met mijn Jolieke naar je tweedaagse training gekomen ben? Goed dat je mij dat spontaan vertelt, Marieke, anders had ik je dat natuurlijk nog voor de aanvang gevraagd.
Mijn palomino merrie, Jolieke, is pas 5 jaar en een jaartje onder het zadel. Ik durf maar met moeite op te stijgen en aan galopperen heb ik ondertussen een broertje dood. Jolieke vertraagt steeds en nu heeft ze ook nog leren steigeren. Om mij vooruit te helpen rijdt er regelmatig een jonge amazone mee, maar ook met haar steigert ze. Een andere gastruiter heeft haar aan de loodlijn getrokken en dan met de benen bewerkt, om toch maar vooruit te willen lopen.
Geen jonge ruiter op een jong paard
Dat is geen mooi verhaal, Marieke. In mijn jonge jaren zou ik je gevraagd hebben om af te stijgen en ik zou dat varkentje wel eens voor jou gewassen hebben. Maar met de komst van mijn grijze haren en het verlies aan elasticiteit, heb ik geleerd dat er ook andere oplossingen zijn, zonder mijn leven te wagen.
Eerst en vooral zou ik je aanraden om dat jonge ruitertje niet langer je paard te laten verprutsen en dat aan de loodlijn trekken gaan wij samen wegwerken. Onervaren ruiters en jonge paarden horen nu eenmaal niet samen.
Wij zullen samen op zoek gaan naar “lichte teugelvoering” en “reactiviteit op je been”. Zo dien je niet constant aan je teugels te trekken en leert je mooie beestje vanzelf rond de piste te lopen.
Respect voor de ruiter
Tijdens dit voorafgaandelijk praatje heb ik natuurlijk al gemerkt dat Jolieke ons als schuurpaal wil gebruiken. Ze heeft niet geleerd dat respect voor de mens begint met “afstand houden”.
Het lijkt mij hier nodig, Marieke, dat wij eerst en vooral aan de opvoeding van deze beauty, maar ongezellige merrie gaan werken. Respect van het paard, ja, voor ons, is de basis voor de verdere africhting. Uit dit respect groeit dan wel het wederzijds vertrouwen.
Geen schrik hebben, maar op alles voorbereid zijn
Ik zal je Jolieke zelf eens overnemen. Ik ga voor de zekerheid de longe en de longeerzweep erbij halen. Oh, toch ook voor mij even schikken. Bij de eerste sympathieke vraag om aan een rondje rondom mij aan te vangen vertelt Jolieke mij, door te steigeren, dat zij dat niet wenst. Punt, komma, basta.
Binnen een fractie van een seconde, na dit ongewenste en gevaarlijke gedrag, suist mijn lange longeerzweep door de lucht. Dit als prikkel om Jolieke te leren wegvluchten. In de kudde is het de leidende merrie die een paar meppen of beten uitdeelt, om de niet respectvolle kuddegenoot te doen weglopen. Dit weglopen is een teken van onderdanigheid, en dus een uiting van respect voor de leider. Dit zijn instinctieve gedragingen die vanaf de geboorte reeds aanwezig zijn.
Denk nu maar niet, Marieke, dat ik je wil aanzetten om je merrie bont en blauw te slaan. Ik geef deze prikkel juist boven de reactiedrempel van Jolieke en dan zijn wij terug poeslief, toch als het gevraagde gedrag “weggaan van mij” wordt getoond.
De trukendoos kennen
Maar Jolieke heeft nog andere ongewenste truken geleerd, om aan mijn vraag te ontsnappen. Snel achteruit stappen maakt het de begeleider heel moeilijk, om achter het onwillige paard te komen en het toch voorwaarts te kunnen drijven. Mijn oude heupen en stijve ruggengraat kraken als ik toch een geslaagde sprint inzet, om op de juiste pole position te komen. En hoera, het eerste kwadrant van een cirkel wordt afgewerkt, waarop weer steigeren en achteruitlopen volgt. Met de nodig behendigheid en het zweet op het voorhoofd, slagen wij erin om enige rondjes rondom mij te laten lopen. Dit is het moment dat wij Jolieke uitbundig loven voor het vertonen van het door ons gewenste gedrag: “ een rondje lopen”.
Na een kwartiertje werken neemt Marieke de longe met succes over en kunnen wij aan het bereden werk beginnen denken.
Nog even aan de longe nemen
Neen, Marieke, je mag van mij niet direct alleen rond de piste gaan rijden. Ik zal je eerst een paar rondjes aan de longe begeleiden. Wij gaan nu exact dezelfde stap, draf en galoprondjes doen, maar met jou op zijn rug. Je hoeft in eerste instantie niets te doen, laat mij maar de leiding over je Jolieke waarnemen.
En daar gaan wij dan rondjes draaien, met succes dan nog wel, en met veel aangename versterkingen voor Jolieke (En Marieke). Na een paar rondjes neemt Marieke het roer over en ben ik met de longe nog in een ondersteunende functie. Jolieke is ondertussen ook wat moe geworden en nu mag de longe ontkoppeld worden en loopt de combinatie gezellig, met respect en in de drie gangen de gevraagde rondjes.
Respect moet je verdienen
Juist, aan dat “respect” gaan wij kortelings nog wat verder werken. Om veiligheidsreden doen we dit opnieuw vanop de grond, aan de longe, voor een veilige controle en de onvoorzienbare reacties. Ook tijdens dit grondwerk, test Jolieke de ongewenste en respectloze gedragingen (Steigeren en achteruitvluchten) nog eens uit, maar zonder veel resultaat. Zo leert het mooie Jolieke, zijdelings-voorwaarts, van ons weg te gaan, ingesloten tussen de longe en de dressuurzweep. Met de lage hoofdhouding en het kauwen op het bit vertelt Jolieke ons zijn onderdanigheid.
Ook hier neemt Marieke nu de leiding leiding over- en dit met succes.
Wat dien je hieruit te onthouden, Marieke?
Jij bent de leider en je vraagt voortdurend respect voor jezelf.
Zet je paard aan tot een voorwaartse drang, de kern van wegvluchten.
Wees consequent en streng bij misgedrag, maar poeslief bij het gewenste gedrag.
Leuk om te merken dat Marieke, na enkele sessies met haar palomino, in alle gangen en over de gehele piste kan rond dartelen. Bij iedere verstijving of vertraging van Jolieke zet Marieke haar merrie spontaan en kordaat aan om meer voorwaarts te gaan.
Leuk te merken dat het vertrouwen van Marieke is hersteld en ze samen met haar paard kan genieten van de bekomen gedragsveranderingen.

