Brrrr, het eerste ritje komt eraan
Vandaag heb ik voor de eerste maal met je twee jaar jongere zus Nastrovja gereden, Lucy. Jaja, enkele rondjes in stap draf en zelfs galop, met een voor mijn achterste twee maten te klein zadel en te korte stijgbeugels. And everything went well.
Zelf zadelmak maken of uitgeven aan anderen
Vroeger maakten wij onze jonge paarden zelf zadelmak, maar nu beperken wij ons tot de voorbereidingen vóór het echte opstijgen. Onze paarden maken kennis met de zadelmakmaker op het ogenblik dat zij goed handelbaar zijn en gemakkelijk kunnen voorzien worden van een zadel en een kopstuk. Dat op zich vraagt reeds een paar weken voorbereiding.
De laatste dagen krijg ik veel signalen binnen over het omgaan met jonge paarden. Vermoedelijk selecteren mijn hersenen op alles wat met jonge paarden te maken heeft, omdat wij hier ook een paar jonge kornuiten lopen hebben. En ik weet dat kortelings het moment aangebroken is om op Nastrovja op te stijgen.
Lichamelijk volgroeid, dat hoeft niet
Recent las ik een wetenschappelijk artikel betreffende de groeischijven in het beendergestel van een paard. Studies tonen aan dat de laatste groeischijven pas op 6-jarige leeftijd volledig verbeend zijn. Neen, denk maar niet dat je voor deze 6 jaar niet met een paard mag werken. Aanvangen met werken op jonge leeftijd heeft zelfs het voordeel dat de groeischijven ook nog supplementaire materiaal kunnen aanmaken, zodat het beendergestel zich aanpast aan een verhoogde belasting. Jonge paarden ravotten dus best in de weide met hun soortgenoten en wat licht werk is dus aan te bevelen.
Natuurlijk dat je met je 110 kg zware lijf niet een buitenrit van 50km gaat maken met je driejarige paard. Alles met mate dus is toch de boodschap, maar werken kan geen kwaad. Dat zij ook mijn vader zaliger aan zijn kinderen toen wij geacht werden op de boerderij mee te helpen, en ik denk daar geen nadeel van ondervonden te hebben.
Mentaal evenwicht van grootste belang
Maar bij een levend wezen gaat het niet enkel over de lichamelijke gezondheid, ook de mentale gezondheid is van groot belang. Momenteel laten wij onze op de weide groot geworden paarden op 4-jarige leeftijd zadelmak maken door derden. De mentale schok van een groene wijde weide naar een afgesloten box is zeker niet te onderschatten voor deze jonge dieren. Onze ervaringen met zadelmakmakers zijn niet altijd positief te noemen, maar bij je zusje schijnt alles van een leien dakje te zijn gelopen., Lucy.
Op de plaatsen waar zadelmak gemaakt wordt is het vanzelfsprekend dat er veel wisseling van paarden is. Om deze reden zijn vele boxen zodanig gemaakt dat er tussen de paarden een volledig gesloten wand is en er alleen aan de gangzijde doorkijk mogelijkheid voorzien is. En dan mogen ze nog van geluk spreken als ze dagelijks nog een uurtje uitloop krijgen in een kleine paddock. Sommige zadelmakers zijn oneindig lang bezig, terwijl anderen er willen opspringen als een aanvallende leeuw.
Pendelen met de jonge paarden
Gelukkig hebben wij ondanks de klimaat opwarming nog slechte periodes in de winter en zijn wij verplicht om de paarden ieder jaar toch een paar weken binnen te stallen of met hen tussen de barre weide en de warme stal te pendelen. Een prachtige mentale training is dat voor deze paarden en goed voor de fysiek van de begeleider. De ervaringen die de jonge paarden tijdens hun eerste africhtingsperiode opdoen schijnen mij doorslaggevend te zijn voor het verdere verloop van hun ganse carrière.
Respect voor en vertrouwen in de mens
‘Respect en vertrouwen’ opbouwen voor de mens gebeurt reeds door het veulen vanaf de eerste dag na de geboorte, en dit door het op een consequente paarden manier te benaderen. Juist, ik heb het hier over respect van het paard voor de menselijke persoon en het vertrouwen in deze persoon. Dikwijls hoor en zie ik paardenliefhebbers die verkondigen dat je als mens een groot respect en vertrouwen moet hebben voor het paard, maar dat zie ik zo niet zitten. Een paard behandel je zoals een paard in zijn eigen kudde wordt behandeld, maar dat ga ik hier nu niet verder uitspinnen. Natuurlijk behandel ik mijn paarden met respect, als ze naar mij luisteren dan vertrouw ik hen, althans voor zover ik de te verwachten reacties zelf kan inschatten.
Succes met ongewenste gedragingen voorkomen
Paarden die succes gekend hebben met steigeren of het afwerpen van hun ruiter, of andere werk onttrekkende ervaringen, zullen deze trukendoos nog lang proberen naar boven te toveren. Paarden die tijdens hun eerste maanden te veel of te weinig vooruitgereden zijn, die geleerd hebben zich tegen de hand te verzetten, etc.…, zullen dit als een automatisme opgeslagen hebben en dit dus spontaan herhalen, dikwijls op totaal onverwachte momenten voor de ruiter.
Recent nog zag ik een bereden demonstratie van talentvolle drie, vier en vijfjarige paarden. Deze jonge toppers worden dan meestal rondgejaagd in een onbegrensde uitgestrekte draf. Weinigen hebben geleerd over de rug te lopen en zichzelf te dragen. Als het voorbeen maar hoog en ver door de lucht zweeft is het publiek tevreden. Weinigen van deze cracks zullen ooit in hun loopbaan tot verzameling kunnen brengen, want ze hebben nooit geleerd zichzelf te dragen of hun achterhand te gebruiken. Deze manier van lopen is ondertussen een automatisme geworden en deze zijn slechts heel moeilijk te veranderen.
Gewenning vraagt tijd
Te allen tijde dient vermeden te worden dat een jong paard enig succes heeft met eigen initiatief om zich aan een verhoogde belasting te onttrekken. Een langzame gewenning is dan ook een noodzaak.
Meer hippische interesse?
Doorlaatbare dressuurlessen krijgen